Techniki manipulacji
kieruj, nie daj się kierować!
01
Język emocjonalny
Język zawierający silne określenia o silnym zabarwieniu emocjonalnym – zwłaszcza te o negatywnym wydźwięku, takie jak strach lub oburzenie.
Znany również jako
Manipulacja emocjonalna – Podsycanie strachu (podzbiór języka emocjonalnego skupiający się na przestraszeniu słuchacza)
Przykłady
- „To, co za chwilę zobaczysz, przerazi cię.”
- “Będziesz zszokowany tym, co ukrywa przed tobą twój lekarz.”
- „Sędzia wydał dziś OBRZYDZAJĄCE orzeczenie. Sprawi, że twoja krew się zagotuje.”
Dlaczego
Badania pokazują, że używanie emocjonalnych słów, zwłaszcza takich, które wywołują negatywne emocje, takie jak strach lub oburzenie, zwiększa potencjał viralowy treści cyfrowych. Ludzie są szczególnie podatni i mniej skupieni na racjonalnym, świadomym podejmowaniu decyzji, gdy są popychani do podwyższonego stanu emocjonalnego.
Używanie języka zapalnego okazało się szczególnie skuteczne, w przypadku rozpowszechnianie pomysłów w mediach społecznościowych.
Co zrobić
- Poświęć chwilę, aby dojść do dobrze przemyślanego wniosku lub osądu – zwłaszcza przed udostępnieniem lub odpowiedzią.
- Zastanów się nad swoją emocjonalną reakcją na treści online – jeśli wywołują one w Tobie strach, złość lub niepokój, może to być spowodowane tym, że ktoś próbuje Tobą manipulować, aby wywołać reakcję.
02
Fałszywa dychotomia
Przedstawianie ograniczonej liczby wyborów lub stron jako wzajemnie się wykluczających, podczas gdy w rzeczywistości możliwych jest więcej opcji.
Znany również jako
Fałszywy dylemat, Fałszywa dihotomia
Przykłady
- „Jeśli nie jesteś z nami, jesteś przeciwko nam.”
- „ Jesteś albo częścią rozwiązania, albo częścią problemu.”
- “Jeśli zagłosujesz na X, nie będziesz w stanie opłacić rachunków.”
- “Albo popierasz protesty, albo nie wierzysz w sprawiedliwość.”
Dlaczego
Fałszywa dychotomia może być techniką perswazyjną, ponieważ sztucznie zawęża możliwości wyboru, sprawiając, że ludzie czują się źle, jeśli nie zgadzają się z rzekomo właściwym wyborem, który został im przedstawiony. W rzeczywistości może nie być jednoznacznych dobrych i złych odpowiedzi.
Co więcej, osoby, które stosują fałszywe dylematy, często przedstawiają zamierzoną / manipulacyjną opcję jako bardziej pożądaną z dwóch (lub kilku) przedstawionych alternatyw.
Co zrobić
- Uważaj na „albo/albo”, „jeśli to/wtedy tamto” i inne podobne stwierdzenia, które sugerują jedną z dwóch możliwości. Większość sytuacji jest bardziej złożona niż dwa wyniki.
- Uważaj na sytuacje, w których istnienie innych opcji jest negowane lub ukrywane.
03
Podejście wybiórcze
Przedstawianie wybranych dowodów na poparcie twierdzenia, przy jednoczesnym ignorowaniu lub pomijaniu dowodów, które mu zaprzeczają.
Znany również jako
Błąd w wyborze, Błąd niepełnych dowodów
Przykłady
- „Trzymanie żywego tygrysa w mieszkaniu to świetny sposób na powstrzymanie myszy”.
- Sprzedawca, który mówi tylko o cechach produktu, które najprawdopodobniej spodobają się konkretnemu klientowi i ignoruje cechy, które mogą nie być tak atrakcyjne.
- „Balony na ogrzane powietrze dowodzą, że grawitacja nie istnieje.”
- N Naukowiec, który publikuje tylko te wyniki swoich badań, które potwierdzają jego hipotezę i ignoruje wyniki, które jej nie potwierdzają.
Dlaczego
Proste argumenty są przekonujące i mogą być nawet bardziej przekonujące w porównaniu z bardziej złożoną rzeczywistością, którą ujawniłyby pełne dane. Nawet osoby, które są dobrze poinformowane, mogą zostać przekonane argumentem, który opiera się na częściowych danych – ale czasami najważniejsze dane to te, które nie są udostępniane.
Co zrobić
- Postaraj się uzyskać całościowy obraz sprawy zanim uwierzysz lub podzielisz się pojedynczym punktem danych.
- Uważaj na niejasne stwierdzenia poprzedzające dane. Używanie słów takich jak „wiele” lub „duża ilość” może oznaczać, że dane nie są prezentowane dokładnie. Warto zapoznać się ze szczegółami badań stojących za danymi, aby upewnić się, że nie słyszysz tylko fragmentów informacji.
- Sprawdź szczegóły badań i analizy danych przed udostępnieniem.
- Porównaj sposób, w jaki różne źródła przedstawiają dane.
04
Fałszywi eksperci
Osoby, które wypowiadają się w sposób sprawiający wrażenie wiedzy specjalistycznej na dany temat, podczas gdy posiadają niewielką lub żadną istotną wiedzę specjalistyczną. Są one często wykorzystywane w celu uzyskania wsparcia dla cudownych leków, niesprawdzonych argumentów lub podważenia ustalonego konsensusu ekspertów i mogą wykorzystywać całkowicie sfabrykowane instytucje, które brzmią legalnie, aby dodać im pozorów wiarygodności.
Znany również jako
Fałszywy, rzekomy lub nieistotny autorytet
Przykłady
- Influencer ubrany w biały fartuch lekarski udzielający porad na temat raka mózgu
- Porady żywieniowe od influencera zajmującego się fitnessem, który schudł 25 kilogramów
- Filozof, który wygłasza twierdzenia na temat zmian klimatycznych i podkreśla swój stopień doktora, ale nie studiował nauk o klimacie
Dlaczego
Nasze umysły opracowują skróty myślowe pomagające zarządzać ogromnymi ilościami informacji, które przetwarzamy w każdej minucie. Zakorzenione zaufanie do ekspertów jest mentalnym skrótem – zamiast radzić sobie ze skomplikowanymi decyzjami poznawczymi, aby wydedukować naszą perspektywę nasze umysły opracowują skróty, które pomagają zarządzać ogromnymi ilościami informacji, które przetwarzamy w każdej minucie. Zakorzenione zaufanie do ekspertów jest skrótem myślowym – zamiast konieczności radzenia sobie ze skomplikowanymi decyzjami poznawczymi, aby wydedukować naszą perspektywę na temat, o którym niewiele wiemy.
Poświadczenia ekspertów mogą być mylące, zwłaszcza gdy dokładne doświadczenie eksperta nie jest jasne. Bardzo często odbiorcy nie weryfikują wykształcenia eksperta i wierzą ludziom na słowo.
Co zrobić
- Uważaj na ekspertów, którzy odwołują się do własnego autorytetu, jednocześnie zaprzeczając konsensusowi innych osób w danej dziedzinie (np.: „Zaufaj mi, jestem lekarzem„)
- Sprawdź pochodzenie i wiedzę eksperta. Czy studiował konkretny temat, który komentuje? Czy opublikował recenzowane badania?
- Oceń instytucję, w której pracują, w tym jej źródła finansowania.
05
Zasłona dymna
Odwrócenie uwagi od prawdziwego problemu poprzez skupienie się na temacie mającym jedynie powierzchowne znaczenie dla oryginału.
Znany również jako
Wprowadzenie w błąd, Odwrócenie uwagi
Przykłady
Jack: „Bob Dylan był najlepszym autorem piosenek”.
Jill: „Nie, Fleetwood Mac miał najlepszych wykonawców na żywo wszechczasów”„Dlaczego jesteś zdenerwowany? Pomyśl o wszystkich głodujących dzieciach na całym świecie, które mają gorzej od ciebie.”
Dlaczego
Kiedy subtelność nie wchodzi w grę, można zastosować zasłonę dymną, aby zmylić publiczność. Przechodząc do zupełnie niepowiązanego, oburzającego i wysoce naładowanego tematu, mówca może sprawić, że publiczność zapomni o pierwotnej dyskusji.
Niektóre zasłony dymne subtelnie zmieniają kontekst, zachowując powierzchowne podobieństwo między nowym a pierwotnym tematem, aby zminimalizować zdolność ludzi do wykrycia zmiany kontekstu.
Co zrobić
- Bądź sceptyczny, gdy ktoś odpowiada na kontrowersyjne pytanie zwracając uwagę na inny silnie naładowany lub spolaryzowany temat bez faktycznej odpowiedzi na pierwotne pytanie.
- Zadaj sobie pytanie: czy to jest odpowiedź na pytanie? Zasłony dymne mają odciągnąć uwagę od pierwotnego tematu; warto ponownie zadać pytanie.
06
Kozioł ofiarny
Wyodrębnienie osoby lub grupy i nieuzasadnione obwinianie ich za konkretny problem.
Przykłady
“Frekwencja w głosowaniu jest niska, ponieważ jedna grupa nie chce głosować.”
“Bezrobocie jest wysokie, ponieważ gospodarka jest kontrolowana przez jedną grupę etniczną.”
Dlaczego
Zrzucanie odpowiedzialności drastycznie upraszcza skomplikowaną kwestię, kierując uwagę gdzie indziej. Pozwala sprawcy odwrócić uwagę od siebie i skierować ją na inną grupę lub osobę.
Co zrobić
- Bądź sceptyczny wobec argumentów, które zrzucają winę na osobę lub grupę.
- Bądź ostrożny, gdy widzisz poważny/złożony problem sprowadzony do winy jednej osoby lub pojedynczej grupy osób.
07
Ad Hominem
Atakowanie osoby przedstawiającej argument zamiast odnoszenia się do samego argumentu. Ataki ad hominem są powszechnie stosowane w celu odwrócenia uwagi słuchacza od omawianego tematu i skierowania jej na konkretną osobę.
Przykłady
Podczas debaty politycznej jeden z kandydatów twierdzi, że nikt nie powinien ufać jego przeciwnikowi, w prowadzeniu polityki zagranicznej, ponieważ raz nie zdał egzaminu z matematyki.
Nagłówek zwracający uwagę na „skrzeczący” głos kandydata podczas wiecu izamiast odnosić się do jego argumentów.
Dlaczego
Ataki ad hominem to argumenty, które wykorzystują emocjonalny apel, a nie logikę. Są one używane z wyraźnym zamiarem przekierowania słuchacza z omawianego tematu, który może być trudny do podważenia, na „wady” osoby lub podmiotu, co może być łatwiejsze.
Ataki ad hominem działają, ponieważ gdy dana osoba zgodzi się, że posiadacz punktu widzenia jest błędny, może być jej trudniej zgodzić się, że jej punkt widzenia nie jest.
Co zrobić
- Bądź sceptyczny wobec argumentów, które kwestionują (lub atakują) wady osoby lub podmiotu, a nie meritum ich argumentacji.
- Uważaj na próby bagatelizowania argumentów ze względu na negatywne cechy lub ograniczenia danej osoby/podmiotu.
08
Polaryzacja
Podział na dwie ostro kontrastujące grupy lub opinie. Stan, w którym opinie, przekonania lub interesy grupy lub społeczeństwa nie rozciągają się już wzdłuż kontinuum, ale koncentrują się na przeciwstawnych skrajnościach.
Przykłady
“Nie wierz w kłamstwa drugiej strony pPowiedzieli, że troszczą się o pracowników, ale teraz więcej osób jest bez pracy niż kiedykolwiek.”
“Nie ufam osobom z drugiego zespołu . Są leniwi i oszukują.”
Dlaczego
Żeruje na tendencji ludzi o silnych przekonaniach do niechęci i nieufności wobec tych, którzy różnią się od nich.
Nieprzychylny język „inności” może wzmacniać uprzedzenia, jeszcze bardziej oddzielając i dzieląc grupy.
Co zrobić
- Bądź sceptyczny wobec argumentów, które zrzucają winę na osobę lub grupę.
- Bądź ostrożny, gdy widzisz, że poważny/złożony problem sprowadza się do obwiniania pojedynczej osoby lub pojedynczej grupy osób.
09
Podszywanie się
Podział na dwie ostro kontrastujące grupy lub opinie. Stan, w którym opinie, przekonania lub interesy grupy lub społeczeństwa nie rozciągają się już wzdłuż kontinuum, ale koncentrują się na przeciwstawnych skrajnościach.
Przykłady
Ataki polegające na podszywaniu się obejmują między innymi zakładanie fałszywych kont w mediach społecznościowych powiązanych z docelową osobą, uzyskiwanie dostępu do kont internetowych docelowej osoby, aby wysyłać wiadomości oraz fałszowanie adresu e-mail lub numeru telefonu nadawcy, aby sprawić wrażenie, jakby docelowa osoba była autorem wiadomości.
Dlaczego
Podszywanie się pod kogoś innego może przynieść złośliwemu użytkownikowi szereg korzyści, od zysków finansowych po szkody dla reputacji.
Co zrobić
- Skuteczne praktyki bezpieczeństwa cyfrowego są kluczowym pierwszym krokiem do uniknięcia stania się celem podszycia. Dwuskładnikowe uwierzytelnianie logowania do konta, silna ochrona haseł i nieufność wobec phishingu i innych ataków socjotechnicznych mogą pomóc w zapobieganiu włamaniom na konta i umożliwieniu podszywania się pod inne osoby.
- Aby uniknąć manipulacji związanej z podszywaniem się pod kogoś innego (np. gdy ktoś udaje kogoś innego), ważne jest sprawdzenie źródła. Należy sprawdzić, czy ich obecne zachowanie danej osoby jest zgodne z jej wcześniejszymi zachowaniami. Znaczące odchylenia mogą być znakiem, że ktoś się podszywa.
10
Śliskie zbocze
Twierdzenie, że pierwszy podjęty krok nieuchronnie doprowadzi do poważnych, często katastrofalnych konsekwencji.
Przykłady
- “Jeśli wprowadzimy nawet niewielką zmianę w zasadach, stracimy całą naszą wolność.”
- “Jeśli nie zdasz jutrzejszego testu z matematyki, nie będziesz mógł przystąpić do rachunku różniczkowego w przyszłym roku. Jeśli nie zdasz rachunku różniczkowego, dostaniesz się na studia!”
Dlaczego
Argumenty oparte na zjeżdżaniu po śliskim zboczu wykorzystują szarą strefę między początkowymi działaniami a ich wnioskami. Często opierają się na strachu przed poważnymi – i nieuniknionymi – konsekwencjami każdego podjętego kroku i mogą ominąć bardziej krytyczne oceny przedstawianych argumentów.
Co zrobić
- Rozważ emocjonalny aspekt argumentu. Jeśli przewidywane konsekwencje są przedstawiane jako tragiczne lub przerażające, możliwe, że ktoś próbuje tobą manipulować.
- Oceń prawdopodobieństwo, że pierwszy krok nieuchronnie pociągnie za sobą konsekwencje. Zastanów się, jakie inne zdarzenia musiałyby mieć miejsce i czy możliwe są inne wyniki.
11
Dekontekstualizacja
Celowe pokazywanie tekstu, dźwięku lub wizualizacji w innym kontekście lub usuwanie ważnych informacji w celu zmiany ich znaczenia.
Znany również jako
Wprowadzenie w błąd, Wyrwanie z kontekstu
Przykłady
Zdjęcie zniszczeń spowodowanych klęską żywiołową opublikowane z wprowadzającym w błąd komentarzem stwierdzającym, że szkody powstały w wyniku niedawnego protestu
Wybiórczo zredagowany dźwięk lub wideo danej osoby, który sprawia, że jej komentarze wydają się mieć inne znaczenie
Dlaczego
Usuwanie kontekstu z treści może prowadzić do niedoinformowania ludzi i kształtowania ich opinii na podstawie wprowadzających w błąd informacji.
Żeruje na tendencji ludzi do ufania swojemu wzrokowi i słuchowi, co często zastępuje impuls do potwierdzania lub sprawdzania faktów w innych źródłach.
Co zrobić
- Bądź sceptyczny wobec argumentów, które opierają się na wysoce podżegającym obrazie lub cytacie i zawsze dokładnie sprawdzaj źródło udostępniające informacje: czy jest ono wiarygodne i/lub godne zaufania
- Uważnie przeglądaj treści udostępniane online, aby ustalić, czy otaczające je komentarze są dokładne, sprawdzając, czy inni udostępniają lub odrzucają informacje i / lub szukają oryginalnego źródła obrazu / wideo / historii. Wsteczne wyszukiwanie obrazów to świetne narzędzie do znajdowania źródła obrazów.